Diş Sıkma Alışkanlığı
Diş sıkma veya gıcırdatma psikolojik bir sorundur. Bruksizm, yani dişleri gıcırdatma ve sıkma, ruhsal kökenli fiziksel rahatsızlıklar grubuna girer. Bu hastalarda anksiyete ve kaygı hali yaygındır. Bu nedenle diş doktoru ve psikiyatrist birlikte çalışmalıdır. Fiziksel olarak eklemin ve ağız dokusunun tedavisi diş doktorunun görevidir. Fakat bu duruma neden olan kişinin iç dünyasındaki ya da yaşamındaki duygu bütünlüğünü bozan nedenin ortadan kaldırılması psikiyatristin yardımıyla mümkündür.
Tedavi edilmezse çene ekleminin hareketlerinde zorlanma, baş ağrısı, kulak ağrısı, vertigo görülebilir. Başlangıç aşamasında kolaylıkla çözülebilecek bir durumken, tedavi edilmezse cerrahi müdahaleye kadar gerek duyulabilir.
Normal çiğneme kuvveti 27 kg'dır. Dişler sıkıldığında uygulanan ısırma kuvveti 400 kg'a kadar çıkabilmektedir. Kol kası yapmak için 5 kg'lık ağırlıkla çalışıldığı düşünülürse, çene kası ve eklemini gece boyunca ne kadar zorladığımızı daha iyi anlayabiliriz. Çiğneme kasının büyümesi ile yüzün ovalliğini de artar. Yüzde asimetri oluşturur ve estetik görünümü etkiler.
Her yaş döneminde görülmekle birlikte özellikle cocuklarda Bruksizm görülme oranında artış olmaktadır. 4-6 yaş çocukların %31'inde diş gıcırdatm , % 56'sında parmak emme, %55'inde tırnak yeme ve bunlara bağlı eklem problemleri belirlenmiştir. 7-14 yasları arasındaki cocuklarda Bruksizm oranı %77 olarak bulunmuştur. Çiğneme yüzey düzensizlikleri, yüksek yapılan diş dolguları, bağırsak parazitleri, alerjiler, endokrin bozukluklar gibi lokal ve sistemik nedenlerin yanında duygusal stresler de diş sıkmaya neden olmaktadır. 3 yaşındaki cocuklarda dahi plak kullanılması gerekli olabilir.
Bruksizm Tedavisi
Bruksizm, kişiye özel hazırlanan gece yatarken kullanılan şeffaf plaklarla tedavi edilebilir. Bu plakların kasları, dişleri ve çene eklemini koruyucu ve tedavi edici görevi vardır. Kişinin ağız içi muayenesinde, dişlerin yapısının, yanakta oluşan dişlerin oluşturduğu izlerin, dişlerin ilişkilerinin, yüz kaslarının ve çiğneme kaslarının detaylı muayenesinin sonucu ve hastanın sorununa yönelik herkese farklı kalınlıkta ve yapıda plak hazırlanmalıdır. Bu tedaviyi yapabilmesi için diş doktorunun özel eğitim alması gerekir. Rutin hazırlanan gece plakları sadece dişleri korumaya yöneliktir.
Bruksizmi ayrıca botoksla da tedavi edilmektedir. Botox, kas kuvvetini azaltma etkisi nedeniyle ilk olarak fizik tedavi uzmanları tarafından kullanılmıştır. Yüzde de fazla calışan kasların kuvetlerinin dengelenmesi amacıyla kullanılmaktadır. Dişlerini sıkmayı sağ1ayan 2 büyük kas bulunmaktadır ve bu kaslar, diş sıkma alışkanlığı olanlarda daha da kuvvetlenmektedır. Dolayısıyla bu aşırı kuvvetlenmiş kasa Botox uygulaması ile normal bir çiğneme kuvvetine geri getirmek mümkündür. Bu şekilde dişleri daha az sıkılarak daha az zarar verilmesi sağlanır.